Nikotin, doğal olarak tütün bitkisinde bulunan bir alkoloiddir. Tütün yapraklarındaki nikotin, sigara içildiğinde veya tütün ürünleri kullanıldığında vücuda alınır. Nikotin, merkezi sinir sistemini uyararak bağımlılık oluşturan zararlı bir maddedir.
Nikotin, tütün ürünlerinde sigara, puro, pipo tütünü gibi ürünlerde bulunur ve bağımlılık yapıcı etkisi vardır.
Nikotin neden bağımlılık yapar?
Nikotin vücuda alındığında beyindeki ödül merkezi olan nükleus akumbens’i etkiler. Buradaki dopamin salınımını artırır ve haz duygusu oluşmasına neden olur. Nikotin ayrıca hipokampüs, amigdala, frontal korteks ve ventral tegmental area gibi beyin bölgelerinde de etki gösterir.
Nikotin Bağımlılığından Kurtul >Nikotin alındığında vücutta hangi etkiler görülür?
Nikotin alındığında vücutta şu etkiler görülür:
- Kan basıncı ve kalp atış hızı artar: Nikotin sempatik sinir sistemini uyararak adrenalin salınımına neden olur. Bu da kan basıncını yükseltir ve kalp atış hızını hızlandırır.
- Kan şekeri artar: Nikotin pankreası uyararak glikoz ve insülin salınımını artırır. Bu da kan şekerinin yükselmesine yol açar.
- Solunum hızlanır: Nikotin solunum merkezini uyararak nefes alma sayısını ve derinliğini artırır.
- Sindirim sistemi uyarılır: Nikotin mide asidi salgısını artırarak hazımsızlık ve ülser riskini yükseltebilir.
- Bağışıklık sistemi baskılanır: Nikotin bağışıklık hücrelerinin aktivitesini azaltarak enfeksiyonlara karşı direnci düşürür.
- Kan damarları sıkılaşır: Nikotin kan damarlarının daralmasına neden olarak tansiyonu yükseltir. Bu etki sigara içtikten sonra birkaç dakika sürer.
Kısa vadede nikotin uyarıcı etkilere sahip olsa da uzun vadede sağlığa zararlıdır. Nikotin bağımlılık yapmasının yanı sıra birçok hastalığa davetiye çıkarır. Sigarayı bırakmak için nikotin bağımlılığının kırılması elzemdir.
Nikotin kana nasıl karışır?
Nikotin, sigara içildiğinde akciğerlerden hızla emilir ve kana karışır. Beyne ulaşan nikotin, dopamin adı verilen bir nörotransmitterin salınımını artırır. Dopamin, keyif ve ödül hissiyle ilişkilendirilen bir kimyasaldır. Nikotin, bu artan dopamin seviyeleri nedeniyle rahatlama, enerji ve odaklanma hissi yaratır.
Ancak, nikotin bağımlılık yapıcıdır ve düzenli olarak tüketildiğinde vücut buna alışır. Vücut, nikotine ihtiyaç duymaya başlar ve bu durum sigara içme alışkanlığının ve bağımlılığının sürmesine yol açar. Nikotin bağımlılığı, hem fiziksel hem de psikolojik düzeyde etkiler gösterebilir ve sigara bırakma süreci zorlu olabilir.
Nikotin aynı zamanda diğer tütün ürünlerinde de bulunabilir, örneğin puro, pipo veya çiğneme tütünü gibi ürünlerde de nikotin bulunur. Nikotin, tütün ürünleri dışında elektronik sigaralar veya nikotin sakızı gibi nikotin yerine koyma ürünlerinde de bulunabilir.
Abrahamson Metoduyla Sigarayı Bırakarak Yaşama İlham Verenler
Nikotin alındığında vücutta hangi hormonlar salgılanır?
Nikotin alındığında, vücutta çeşitli hormonlar salgılanır. İşte nikotin alımının etkisiyle salgılanan bazı önemli hormonlar:
- Dopamin: Nikotin, dopamin salınımını artırarak beyinde keyif ve ödül hissi yaratır. Dopamin, motivasyon, ödül, hareket ve zevk ile ilişkilidir.
- Noradrenalin: Nikotin, noradrenalin salınımını artırır. Noradrenalin, uyanıklık, dikkat, odaklanma ve stres tepkilerinin düzenlenmesinde rol oynar.
- Serotonin: Nikotin, serotonin seviyelerini etkileyebilir. Serotonin, ruh halini ve duygusal dengeyi düzenlemede önemli bir rol oynar.
- Endorfinler: Nikotin, endorfin adı verilen doğal ağrı kesici hormonların salınımını artırır. Endorfinler, vücutta rahatlama, mutluluk ve stres azaltma etkilerine sahiptir.
Bu hormonlar, nikotinin vücut üzerindeki etkilerinin bir parçasıdır ve sigara içildiğinde veya nikotin kullanıldığında artar. Bu hormonların etkisiyle birlikte, kişi rahatlama, enerji artışı, odaklanma ve zevk hissi gibi etkiler deneyimleyebilir. Ancak, bu etkiler kısa süreli ve geçici olup, nikotin bağımlılığına bağlı olarak sigara içme alışkanlığının sürdürülmesi gerekliliği ortaya çıkabilir.
Nikotin Bağımlılığı Nasıl Geçer?
Nikotin bağımlılığından kurtulmanın birkaç yolu vardır:
Abrahamson Yöntemi ile Sigarayı Bırakabilirsin >- Sigarayı bırakma: Nikotin bağımlılığından kurtulmanın en etkili yolu sigarayı tamamen bırakmaktır. Sigarayı bıraktıkça vücuttaki nikotin seviyesi düşecek ve bağımlılık zayıflayacaktır. Sigara bırakma konusunda kararlı olmak çok önemlidir.
- Nikotin yerine koyma yöntemleri (nikotin replasman): Sigarayı bırakırken nikotin bandı, sakızı gibi ürünler kullanılabilir. Bu ürünler vücuda nikotin sağlayarak sigara isteğini bastırır. Zamanla nikotin miktarı azaltılarak bağımlılık kırılabilir.
- İlaç tedavisi: Nikotin bağımlılığı için bazı ilaçlar bulunmaktadır. Bu ilaçlar nikotin reseptörlerini bloke ederek bağımlılığı azaltır. En sık kullanılan ilaçlar vareniklin ve bupropiondur. İlaç tedavisi mutlaka doktor kontrolünde uygulanmalıdır.
- Davranışçı yaklaşımlar: Telefon desteği, danışmanlık hizmetleri gibi davranışçı yaklaşımlar bağımlılıktan kurtulmaya yardımcı olabilir. Bu yaklaşımlar kişinin sigarayı bırakma motivasyonunu ve başarı şansını artırır.
- Alternatif yöntemler: Hipnoz, akupunktur, Abrahamson yöntemi ve yoga gibi alternatif yöntemler hem bedensel hem ruhsal açıdan rahatlama sağlayarak nikotin bağımlılığını azaltmaya yardımcı olur. Ancak bu yöntemlerin uygulanması için mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.
Nikotin bağımlılığından kurtulmak zor bir süreçtir, ancak kararlılık, sabır ve doğru yöntemlerle başarılabilir. Birden fazla yöntemi bir arada kullanmak başarı şansını artıracaktır.
Sigara bırakma yorumları
Görsel: Unsplash
